Charakterystyka zasilaczy awaryjnych UPS

Zapewnienie ciągłości zasilania jest bardzo ważne w wielu branżach i systemach, w tym w szpitalach, centrach danych, serwerowniach czy zakładach produkcyjnych. Nieraz nawet chwilowe obniżenie napięcia prądu lub krótki brak elektryczności z sieci energetycznej może przynieść katastrofalne skutki. 

Dlatego potrzebne są urządzenia zabezpieczające przed takimi sytuacjami i pozwalające na utrzymanie zasilania na niezmienionym poziomie przez cały czas. Najlepszym rozwiązaniem jest wtedy zastosowanie zasilacza UPS, który włącza się od razu, gdy pojawiają się problemy z napięciem w sieci.

Czym są zasilacze bezprzerwowe UPS?

Zasilacze awaryjne UPS – skrót ten oznacza z angielskiego uninterruptible power supply, czyli zasilacz bezprzerwowy – to urządzenia, których zadanie polega na utrzymaniu ciągłości zasilania innych urządzeń elektrycznych oraz elektronicznych, wtedy gdy brakuje zasilania z sieci energetycznej lub pojawiają się w nim nieprawidłowości. Zależnie od rodzaju zasilacza, pojemności jego akumulatora oraz obciążenia może on podtrzymywać zasilanie od kilku minut do nawet kilkudziesięciu godzin. Zasilacze UPS wykorzystywane są w różnych branżach, w tym szczególnie do zasilania komputerów, serwerowni, a także urządzeń medycznych.

Rodzaje zasilaczy awaryjnych

Zasilacze bezprzerwowe UPS występują w wielu rodzajach i pojemnościach, ale najogólniej można podzielić je na dwie grupy – zasilacze offline i online:

• Offline, czyli z tzw. bierną rezerwą, wyróżniają się najprostszą konstrukcją. Ten rodzaj zasilacza czerpie energię bezpośrednio z sieci. Jego akumulatory są stale doładowywane i dzięki temu ciągle gotowe do użycia. Gdy pojawiają się problemy z prądem w sieci, urządzenie przełącza się na zasilanie akumulatorowe. Jednak choć ten typ zasilacza wyróżnia się niższymi kosztami eksploatacyjnymi, niezawodnością i odpornością na wysokie temperatury, to ma również swoje ograniczenia. Jego wadą jest przede wszystkim brak płynności podczas przełączania się z jednego trybu na drugi, co może być problematyczne dla urządzeń wrażliwych nawet na bardzo krótkie spadki napięcia.
• Online, których układ zasilania jest oddzielony od napięcia wejściowego. W tym typie zasilacza prostownik zamienia zmienne napięcie pochodzące z sieci na stałe, a następnie falownik przekształca je znów na zmienne. Dzięki tym operacjom zasilacz uzyskuje bardzo stabilne napięcie, które jest zupełnie niezależne od wszelkich nagłych zmian mogących pojawić się w sieci energetycznej. Największą zaletą tego rodzaju zasilaczy jest natychmiastowe przełączanie się w tryb pracy między zasilaniem z sieci a tym z baterii. Jest więc to dobre rozwiązanie nawet dla urządzeń bardzo wrażliwych na zmiany napięcia. Minusem może być jedynie wielkość zasilacza oraz często także potrzeba zamontowania dodatkowego chłodzenia.

Moc zasilacza i jego pojemność

Przed zakupem zasilacza UPS należy dokładnie ocenić moc oraz pojemność akumulatora, które są niezbędne do obsługi podłączonych urządzeń. Warto sprawdzić sumaryczną moc wszystkich urządzeń, które mają być zabezpieczone, a następnie dodać do niej około 20% rezerwy. Takie podejście pozwoli na uniknięcie przeciążenia zasilacza oraz zapewni odpowiednią wydajność pracy.

Kolejnym istotnym czynnikiem jest czas podtrzymania zasilania przez zasilacz UPS. W przypadku awarii prądu to właśnie ten parametr określa, jak długo urządzenia będą mogły pracować na baterii. Czas ten może być kluczowy dla zapewnienia bezpieczeństwa danych oraz ciągłości pracy systemów informatycznych czy medycznych.

Funkcje dodatkowe i kompatybilność

Warto również zwrócić uwagę na dodatkowe funkcje, które mogą być dostępne w niektórych modelach zasilaczy UPS. Przykłady takich funkcji to m.in. automatyczne wyłączanie urządzeń po upływie określonego czasu, możliwość zdalnego monitorowania pracy zasilacza czy zabezpieczenia przed przepięciami i zakłóceniami.

Nie wszystkie zasilacze UPS są kompatybilne z różnymi rodzajami urządzeń elektronicznych. Przed zakupem istotne jest zatem sprawdzenie jego działania z podłączanymi sprzętami, co jest szczególnie ważne w przypadku urządzeń specjalistycznych. Równie ważna jest wydajność energetyczna zasilacza, sposób zarządzania i zużywania zasobów energetycznych, ponieważ wpływa to bezpośrednio na koszty eksploatacyjne.

Certyfikaty i oprogramowanie

Przy wyborze zasilacza UPS warto również sprawdzić, czy posiada on odpowiednie certyfikaty oraz spełnia normy, które są wymagane w danym kraju czy branży. Certyfikaty takie jak CE, UL czy TÜV mogą świadczyć o wysokiej jakości produktu oraz zgodności z obowiązującymi przepisami.

Ponadto niektóre zasilacze UPS oferują możliwość zarządzania oraz monitorowania pracy urządzenia za pomocą dedykowanego oprogramowania. Dzięki temu można łatwo kontrolować stan zasilacza, dostosowywać jego ustawienia czy otrzymywać powiadomienia o ewentualnych problemach. Warto sprawdzić, czy dany model posiada taką funkcję oraz czy jest kompatybilny z systemem operacyjnym używanym w naszych urządzeniach.